Ons leven bestaat uit het maken van keuzes. Elke dag weer. We maken keuzes over grote en kleine dingen. Over wat je gaat eten, wat je aantrekt, met wie je afspreekt, hoe laat je naar bed gaat. En over of je in je huidige baan of relatie blijft of dat je weggaat. Keuzes die leiden tot beslissingen met kleine en met grote impact. Hoe fijn zou het zijn als je beter leert om de juiste keuzes te maken?
Mijn eigen keuzes
Een aantal jaren gelden stond ik zelf voor het nemen van grote beslissingen. Ik was niet happy met het werk wat ik deed. Ik deed het nog steeds met volledige inzet, maar ik kreeg er te weinig energie en plezier van. Langzaam liep ik leeg. Moest ik nu op zoek om binnen mijn huidige werk weer het plezier en energie terug te vinden? Of was het beter om mijn toekomst op een andere manier in te vullen en te kijken wat ik nu het liefste wilde gaan doen.
Over alle opties die er voorbij kwamen, heb ik veel nagedacht. En denken kost toch een energie! Ik maakte lijstjes van pijn en plezier. Wat levert keuze A me op en wat kost het me. En keuze B dan? En de combinatie van A en B?
Met alleen denken kwam ik er niet
Maar wat zei mijn verstand en wat zei mijn gevoel? Mijn gevoel wist al lang wat de juiste beslissing zou zijn. Maar ik had nog wel angst. Angst voor het onbekende, om los te laten wat ik allemaal had. Alle zekerheden en vastigheden. Die fijn zijn, maar me ook beperkten. En ik had ook een sterk gevoel van loyaliteit aan de eigenaren die mij ooit hadden aangenomen als eerste werknemer. Ik had ook het gevoel dat ik nog niet klaar was en de “opdracht” geslaagd was.
Wat heb ik dan wel gedaan om mijn beslissing te nemen
Ik ben op zoek gegaan naar de dingen waarin ik altijd al in was geïnteresseerd en waar ik plezier in had om te doen. Ik ontdekte daar de rode draad in en ik onderzocht mijn kernwaarden. Dat heb ik niet in mijn eentje gedaan, maar ik kreeg hulp van coaches en mijn directe omgeving.
Het werd me duidelijk dat ik me bezig zou moeten houden met gezondheid, persoonlijke ontwikkeling, helpen en verbinden. Ik nam de beslissing om voor systemisch therapeut, vitaliteitscoach en trainer te gaan studeren. En om met mijn passie mensen te helpen om gezonder, vitaler en gelukkiger te worden. Ik had mijn missie gevonden. Toen ik er klaar voor was, nam ik de volgende beslissing. Niet alleen met mijn ratio, maar ook met mijn gevoel. Ik gaf mijn baan op om daarna mijn eigen bedrijf te starten. Ik heb best een tijd over gedaan over het maken van deze beslissingen. Het heeft me veel energie en moeite gekost. Dat kan ook anders!
We zitten veel in ons hoofd
In de dagelijkse praktijk kom ik veel mensen tegen die hun energie en plezier zijn verloren. Zijn zijn moe, slapen slecht, hebben weinig energie, weten niet waar ze heen willen met hun werk, hebben depressieve gevoelens en voelen zich ongelukkig. En zitten veel in hun hoofd en kunnen moeilijk focus houden. Ons brein vraagt heel veel energie, dus door de hele dag (en soms nacht) te denken, verbranden we heel veel energie. Energie die we niet kunnen gebruiken voor de dingen waar we wel plezier in hebben en die ons voeden. Zoals spelen met je kinderen, sporten, samen wandelen, in de natuur zijn, iets nieuws leren, knuffelen met je liefje.
Waarom denken we zo veel en voelen we zo weinig?
Het vele denken is een poging van de psyche van de mens om controle uit te oefenen over onszelf en onze omgeving. Het is een overlevingsmechanisme. Zoals het woord al zegt, om te kunnen overleven. Het is een reactie op een eerdere gebeurtenis, waarin het leven mogelijk op het spel stond. Als je leven in gevaar is, dan reageer je door te vechten, te vluchten of te bevriezen. Deze reactie is vanuit de evolutie van de mens geprogrammeerd in het reptielenbrein. In een fractie van een seconde, zonder er over na te denken, reageer je. Er is dan ook geen tijd om te voelen. Voelen is dus onveilig.
De eerdere gebeurtenis, waarin je leven op het spel stond, is traumatisch. Zo ingrijpend dat er niet mee om te gaan is. De mens is biologisch gezien geprogrammeerd op voortbestaan. Dus ontstaat er een mechanisme dat er voor zorgt dat we kunnen overleven.
Hoe ontstaat een overlevingsmechanisme?
De psyche van de mens reageert op de traumatische gebeurtenis door zich af te splitsen. Het parkeert de traumatische gebeurtenis in een traumadeel. Tegelijk ontstaat er een overlevingsdeel om met het trauma om te kunnen gaan. Als gevolg hiervan wordt het gezonde deel van de psyche kleiner. De Duitse traumapsycholoog Franz Ruppert heeft hier vele studies en boeken aan gewijd. De onderstaande afbeelding is een illustratie van de psyche.
Als reactie op een traumatische gebeurtenis splitst de psyche zich af in een traumadeel, een overlevingsdeel en een gezond deel.
Iedereen heeft deze 3 delen in zich. Hoe meer traumatische ervaringen er zijn geweest, des te meer traumadelen en overlevingsdelen er zijn. En des te kleiner het gezonde deel is.
Een zijn veel verschillende overlevingsmechanismen. Bijvoorbeeld het willen controleren van onze omgeving. Door de controle te hebben, ben je veilig. Om die mogelijke onveiligheid het hoofd te kunnen bieden, scan je dan je omgeving op gevaar. Je bent altijd alert. Dit kost ook heel veel energie. Veel mensen die burn-outklachten hebben, willen de controle hebben. Ze lopen leeg op het doorlopend scannen van hun omgeving en zich afstemmen op anderen.
Wat hebben overlevingsmechanismen met keuzes te maken?
Als je het overlevingsmechanisme hebt ontwikkeld dat je je afstemt op je omgeving, dan heb je geleerd om eerst om je heen te kijken waar het gevaar vandaan komt. Je hebt dan als het ware de radar aanstaan. Je scan continu je omgeving op gevaar. En dit vreet energie.
Daarnaast is het zo dat door je eerst af te stemmen op de ander en je omgeving, je eigen wil minder is ontwikkeld. Je weet gewoon niet meer wat je wilt en wat goed voor jou is. De ander maakt de keuze en jij gaat hierin mee. Bij het maken van beslissingen, vraag je dan eerst aan de ander wat die er van vindt of wat de ander wil. Het maken van je eigen keuzes is zo heel lastig. Maar hoe ga je hier nu mee om?
Onderzoek hoe jij keuzes maakt
Door onderzoek te doen, krijg je inzicht in hoe jij keuzes maakt. En inzicht is nodig voor verandering. Je kunt je keuzes onderzoeken door gedurende een week bij te houden wat er speelt in situaties die je meemaakt. Maak een overzicht en beschrijf de volgende dingen:
- Wat is de feitelijke situatie
- Welke opties zijn er om uit te kiezen
- Wat zijn je overwegingen, gedachten en overtuigingen
- Welk gevoel en emoties zijn er
- Welke beslissing neem je
- Wat is je eigen gevoel na het nemen van deze beslissing
- Wat is de reactie van je omgeving
- Wat zijn je eigen gedachten over het proces
Door dit een week lang te onderzoeken, wordt je je meer bewust van wat je doet. En ga je beter herkennen welke vaste patronen hun werk doen. Na dit inzicht kun je de volgende stap nemen; het maken van betere keuzes!
Beter keuzes maken met het stappenplan
Wat mij goed heeft geholpen bij het maken van mijn keuzes, is de volgende checklist:
- Is deze keuze Goed voor mezelf
- Is deze keuze Goed voor de ander
- Is deze keuze Goed voor het geheel
Ik raad dit stappenplan ook vaak aan aan cliënten. Wat opvalt is dat mensen die zich afstemmen op de ander, vaak alleen optie 2 en 3 afwegen voor het maken van een keuze. Dit gaat vaak onbewust. Een keuze maken die in de eerste plaats goed is voor henzelf, kost grote moeite. Deze keuzes worden vaak uitgesteld om de stress te vermijden.
Sta jij voor belangrijke keuzes?
Gebruik dan dit eenvoudige stappenplan. En wil je meer inzicht in wat er gebeurt op onbewust niveau en hoe bij jou de overlevingsmechanismen werken, dan kan ik je helpen. Boek dan een gratis sessie. Dat is zeker een goede keuze!
Heb je vragen, opmerkingen of wil je je eigen ervaring kwijt? Laat dan hieronder een bericht achter.
